Skoki rozwojowe w pierwszym roku życia niemowlęcia

Obserwowanie rozwoju dziecka w jego okresie niemowlęcym, czyli od urodzenia do ukończenia pierwszego roku życia, to fascynująca przygoda dla świeżo upieczonych rodziców. Niekiedy nie uświadamiamy sobie jak duże kroki stawia dziecko w swoim rozwoju fizycznym i psychicznym. Te zachodzące zmiany nie bez powodu określane są mianem skoków rozwojowych. W pewnym stopniu obrazuje to skalę rewolucji, która zachodzi w życiu niemowlęcia. Będąc rodzicem, warto nauczyć się rozpoznawać fazy rozwojowe dziecka i związane z nimi symptomy. Zasadniczo wyróżnia się siedem skoków rozwojowych przypadających na pierwszych dwanaście miesięcy życia. Oprócz obserwowania wyraźnych zmian rozwojowych, rodzice powinni umieć także rozpoznać współistniejące z tymi stanami charakterystyczne zachowania niemowlęcia. Każdy skok rozwojowy poprzedzony bywa okresem, który można określić jako kryzysowy. Dziecko staje się płaczliwe, drażliwe, marudzi, ma problemy ze snem i wymaga jeszcze więcej troskliwej uwagi i bliskości. Ma to związek ze stresem, które przechodzi niemowlę w związku ze zmianami, jakie zachodzą w jego życiu psychicznym i fizycznym.

Z pierwszym skokiem rozwojowym mamy do czynienia około 5 tygodnia życia niemowlęcia. Wiąże się on przede wszystkim z postrzeganiem otaczającego go świata i używaniem zmysłów, które do tej pory były nieco „uśpione”. Teraz stają się one wrażliwsze, a co za tym idzie dziecko lepiej widzi, słyszy i odczuwa. Takie wyostrzenie zmysłów wywołuje u niego stres, co powoduje, że może często płakać. Jednocześnie jednak nabywa ono nowych umiejętności – potrafi dłużej skupić wzrok na rodzicach, słuchać uważniej ich głosu, uśmiechnąć się po raz pierwszy, a także świadomie odczuwać dotyk lub zapach.

Drugi skok rozwojowy przychodzi dosyć szybko, bo około 7-9 tygodnia życia. Z jednej strony stanowi pewnego rodzaju przedłużenie pierwszego skoku, ale z drugiej dotyczy także fizycznego rozwoju dziecka. Przede wszystkim maluch potrafi już rozróżniać dźwięki, zapachy i smaki. Jego zmysły przechodzą więc na kolejny poziom. Co ważne, wreszcie odkrywa posiadanie rączek, które od tego momentu zaczyna intensywnie „ćwiczyć”. Ponadto, chociaż jego ruchy są nieskoordynowane, zaczyna podnosić główkę, kopać nóżkami, podejmuje próby przekręcania się z brzuszka na plecy.

Trzeci skok rozwojowy to już wyraźny rozwój ruchowy. Ma on miejsce około 11-12 tygodnia. Zwiększa się znacznie koordynacja ruchu u dziecka. Odwraca głowę śledząc ruch w swoim otoczeniu, wyciąga rączki, podnosi się i odpycha. Zaczyna także rozpoznawać zmienny ton głosu, a także różnicować wydawane przez siebie dźwięki, lepiej się w ten sposób komunikując z otoczeniem. Wkłada do buzi wszystko, co znajduje się w zasięgu jego rączek.

Około 14-19 tygodnia życia rodzice mogą spodziewać się kolejnego, czwartego skoku rozwojowego. Przede wszystkim jest to dalsza kumulacja rozwoju ruchowego. Już nie tylko swobodnie przekręca się z brzuszka na plecy, podnosi na rękach, ale nawet próbuje raczkować. Wykazuje coraz większe zainteresowanie otoczeniem, które zaczyna wnikliwie badać. Dotyka różnych przedmiotów, próbuje je ugryźć, rzuca i podnosi zabawki. Jest bardzo ciekawe otaczającego Komunikuje także w większym stopniu swoje potrzeby, takie jak chociażby głód. Jednocześnie reaguje już na swoje imię i odpowiada dźwiękiem, kiedy ktoś do niego mówi.

Kolejne przeobrażenie związane z piątym skokiem rozwojowym jest dla dziecka szczególnie dotkliwe. Następuje około 22. – 26. tygodnia jego życia i wiąże się z występowaniem tzw. lęku separacyjnego. Wynika to z uświadomienia sobie fizycznej odległości między nim, a rodzicami. W tym okresie szczególnie uciążliwe mogą być kłopoty ze snem, utrata apetytu, drażliwość, grymaszenie przy czynnościach, które wcześniej przychodziły łatwo. Jednocześnie jednak w lepszych okresach występuje dalszy rozwój zainteresowania otoczeniem. Bawi się, ogląda kolorowe obrazki, samo siada i raczkuje, gaworzy i nie lubi kiedy mama znika z pola widzenia. Zaczyna także zdawać sobie sprawę z zależności między wydarzeniami, sytuacjami.

Następny, szósty skok rozwojowy między 33-37 tygodniem życia dziecka, to kolejny milowy krok w jego rozwoju, zwłaszcza psychicznym. Jego sposób myślenia zaczyna być już podobny do sposobu rozumowania osoby dorosłej. Świat będzie dla niego już złożony i różnorodny. Potrafi już rozpoznać cechy wspólne i podzielić je według określonych kategorii. Rozpoznaje kształty. Na wyższy poziom przechodzi także sposób komunikowania się. Dziecko śmieje się, kiedy coś jest zabawne, okazuje zazdrość, smutek, niezadowolenie. Samodzielnie inicjuje zabawę.

Siódmy skok rozwojowy to kolejny stopień w samodzielności malucha. Około 41.- 48. tygodnia życia, dziecko posiada już wiele umiejętności. Próba stawiania pierwszych kroków to tylko jeden z przejawów. Dziecko powtarza słowa i odgłosy, naśladuje czynności wykonywane przez rodziców. Zabawy stają się coraz bardziej „skomplikowane”, próbuje rysować na papierze. Charakterystycznym jest odkrycie przez dziecko znaczenia słowa „nie”. Dużo mówi w swoim własnym języku, ale także używa wyczekiwanych przez rodziców słów „mama” i „tata”.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *