Cukrzyca u dzieci: jak rozpoznać? co robić?

Cukrzyca u dzieci to coraz częściej występująca choroba. W jej leczeniu wymagana jest dyscyplina, którą trudno utrzymać dziecku. Do niedawna na cukrzycę typu 2 zapadały osoby w podeszłym wieku. Podobnie jak na cukrzycę typu 1, obecnie cierpi na nią coraz więcej dzieci i młodzieży. Nieleczone schorzenie powoduje m.in. uszkodzenie wzroku i zaburzenia metabolizmu. Jak rozpoznać pierwsze objawy cukrzycy u dzieci? Jak przebiega jej leczenie?

Cukrzyca u dzieci typu 1 – objawy

Cukrzyca u dzieci typu 1 wywołuje liczne objawy, na które warto zwrócić uwagę, aby jak najprędzej zgłosić się do lekarza. Należą do nich:

• przewlekle uczucie pragnienia, pomimo picia dużych ilości wody (niektóre dzieci potrafią wypić 5 litrów płynów na dobę)
• szybka redukcja masy ciała
• często oddawanie moczu, nawet w godzinach nocnych
• u małych  dzieci dochodzi do moczenia nocnego
• przewlekłe zmęczenie
• osłabienie wzroku
• rozdrażnienie i problemy z koncentracją
• zajady w kącikach ust
• nieprzyjemny zapach z ust
• skurcze mięśni
• zaburzenia rytmu serca, które występują w zaawansowanym stadium

Jakie są przyczyny cukrzycy u dzieci typu 1? Niestety do dziś przyczyny powstawania schorzenia nie są do końca ustalone, ale choroba może mieć podłoże genetyczne.

Cukrzyca u dzieci typu 2 – objawy

Cukrzyca u dzieci typu 2 daje inne objawy niż typ 1. U niektórych dzieci współistnieje z niealkoholową stłuszczeniową chorobą wątroby. Należą do nich:

• częste napady głodu
• suchość i świąd skóry
• przewlekłe zmęczenie i senność
• częste infekcje intymne wskutek zaburzenia flory bakteryjnej

Do przyczyn tego schorzenia należą: otyłość, brak aktywności fizycznej, dieta bogata w tłuszcze i cukry oraz geny. Cukrzycę u dzieci można podzielić na 2 typy:

• noworodkowa – to cukrzyca typu 2, dzieli się na cukrzycę przemijającą (występującą w 1 tygodniu życia, która ustępuje w 12 tygodniu życia) i na cukrzycę trwałą (zaczyna się już w pierwszych sześciu miesiącach życia)
• mitochondrialna – cukrzyca typu 2 dziedziczona od matki

Jak przebiega leczenie cukrzycy u dzieci?

W przypadku zauważenia pierwszych objawów cukrzycy u dziecka, należy jak najszybciej udać się do lekarza. Leczenie odbywa się pod nadzorem diabetologa. Ważna jest edukacja dziecka na temat zmian, które musi wprowadzić w trybie życia. Rodzice muszą dawać przykład i unikać sytuacji, które mogą wzmagać w dziecku pokusy, np. niezdrowego jedzenia. W leczeniu farmakologicznym cukrzycy u dzieci typu 1 stosowana jest insulina. Diabetolog dobiera jej rodzaj (w zależności od szybkości działania) odpowiednio do: wieku dziecka, masy ciała oraz liczby posiłków spożywanych w ciągu dnia. Przed posiłkiem podawana jest insulina krótko działająca, a rano i przed snem aplikuje się insulinę o średniej szybkości działania. Cukrzyca typu 2 nie zawsze wymaga leczenia farmakologicznego. U niektórych dzieci wystarczy tylko odpowiednia dieta oraz aktywność fizyczna w celu redukcji wagi i poziomu cukru. Dieta cukrzycowa powinna składać się z błonnika, który zapobiega napadom głodu, ponieważ dłużej utrzymuje sytość. Kluczową rolę pełnią produkty pełnoziarniste, które zawierają węglowodany złożone. Dziecko powinno ograniczyć (nie wykluczyć) spożywanie nasyconych tłuszczów zwierzęcych, które głównie występują w tłustym mleku krowim oraz czerwonym mięsie. Wskazane jest natomiast całkowite wykluczenie: cukru białego, czekolady, miodu, lodów, soków owocowych oraz napojów typu cola. Odpowiednia dieta i wysiłek fizyczny pozwalają obniżyć poziom cukru we krwi dziecka. W trakcie wysiłku organizm zwiększa produkcję insuliny i zapotrzebowanie mięśni na glukozę. Dzięki temu czerpią ją z zapasów cukru w organizmie. Kluczową rolę pełni prowadzenie dzienniczka z wynikami pomiarów cukru po spożyciu posiłków. Dzięki temu można sprawdzić, jak dany produkt wpływa na poziom cukru we krwi dziecka.

Powikłania cukrzycy u dzieci

Nieleczona cukrzyca typu 2 może powodować niebezpieczne powikłania, do których należy uszkodzenie: nerek, oczu, serca, naczyń krwionośnych i nerwów. Z kolei cukrzyca typu 1 może spowodować śpiączkę lub uszkodzenie mózgu. Dlatego należy ściśle stosować zalecenia diabetologa i systematycznie wykonywać zalecona badania.

Zarówno 1, jak i 2 typ cukrzycy u dzieci jest niebezpieczny. Dlatego w przypadku zauważania pierwszych niepokojących objawów należy szybko udać się z dzieckiem do lekarza, który postawi diagnozę. Im prędzej rozpoczęte leczenie, tym mniejsze ryzyko powikłań.